Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT-ECO) üye ülkeleri Türkiye, Afganistan, Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Tacikistan ve Türkmenistan’ın tohum sanayisini güçlendirme ve geliştirme hedefi doğrultusunda kurularak çalışmalarını sürdüren Ekonomik İşbirliği Ülkeleri Tohumcular Birliğinin (ECOSA) 2023 Yılı Genel Kurulu 11 Kasım’da Ankara’da yapıldı.

ECOSA Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray GENÇER, Genel Kurula yoğun ilgi gösteren Üyelere teşekkür ederek başladığı konuşmasında, dönem içerisinde yürütülen başlıca çalışmalara ve ECOSA’nın gelecek vizyonuna değindi. ECOSA Başkanı Gençer konuşmasında özetle şunları kaydetti:

“Yaptığımız Tüzük değişikliği ile Yönetim Kurulumuzda önümüzdeki dönemden itibaren diğer üye ülkelerin temsilcileri de yer alacak. Bu yıl Azerbaycan, Kazakistan, Pakistan ve İran’dan üyelik talepleri aldık. EİT ülkelerindeki üyelik çalışmalarımıza daha aktif bir şekilde devam edeceğiz.

Türkiye tohumculuk sektörü olarak bilgi ve tecrübemizi gönül coğrafyamız ile paylaşmayı sürdürecek, mottomuz olan “Tohumculuğun Bölgesel Gücü” sloganının da altını kalın harflerle çizmeye devam edeceğiz.

ECOSA olarak katıldığımız uluslararası organizasyonlarda oldukça yakından takip edildiğimizi gözlemleme şansımız oldu. Son programımızda; Fransa Tohumcular Birliği ve Uluslararası Tohumculuk Federasyonu (International Seed Federation-ISF) temsilcileri ile ECOSA özelinde görüşmeler yaptık. Özellikle 2024 yılı başında gerçekleştirmeyi hedeflediğimiz 8. ECOSA Tohumculuk Kongresi için katılım taleplerini Birliğimize ilettiler.

8. ECOSA Tohumculuk Kongresi için çalışmalarımızı aktif olarak sürdürdük. Geçtiğimiz dönem Tarım ve Orman Bakanımız Prof. Dr. Vahit Kirişci ve Azerbaycan Tarım Bakanı Inam Karimov Kongre’yi destekledi ve birlikte katılım kararı aldılar. Ancak hepimizi derinden sarsan deprem felaketi nedeniyle Kongreyi her iki ülkenin Tarım Bakanları ile görüşerek 2024 yılı başına erteledik.

Geçtiğimiz dönemde oldukça fazla temasta bulunduk. Özetle öne çıkan birkaç çalışmamızı aktarmak istiyorum.

-Dönemin Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli ile Özbekistan’da Türk-Özbek İş İnsanları Forumuna katılarak, ECOSA’nın bölgeye yönelik çalışmaları aktardık. İki ülke arasında ticaretin artması ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşması amacıyla yapılması gereken düzenlemelerden;

Özbekistan tohumculuk mevzuatının uluslararası mevzuat ile uyumlu hâle getirilmesi amacıyla TİKA, ECOSA, TÜRKTOB, Alt Birlikler ile Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan projenin yürürlüğe sokulması, zirai karantina ile ilgili problemlerin bilimsel veriler ışığında kolaylaştırılması ile tohumculukta gümrük muafiyeti ve tarife kontenjanı getirilmesi görüşmelerimizde öne çıkan başlıklardan oldu.

-Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci ile Taşkent’te gerçekleştirilen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Tarım Bakanları Toplantısı ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Tarım Bakanları Toplantısı’na katılım sağladık. Sayın Bakan görüşmelerde; EİT ülkelerinde Avrupa Birliği’nde olduğu gibi ortak bir mevzuatın oluşturulmasının faydalı olacağını aktarmış ve bu amaçla yapılacak çalışmalarda ECOSA’nın önemli rol üstleneceğini belirterek, EİT ülkeleri Bakanlarının ECOSA’yı gündeme almaları sağlandı.

-Bitkisel Üretim Genel Müdürü ve beraberlerindeki heyet ile birlikte Kazakistan’da sektörel ziyaretlerde bulunduk.

Kazakistan Tarım Bakanı Yerbol Karashukeev’i makamında ziyaret ederek ECOSA hakkında bilgi aktardık ve EİT ülkeleri arasında tohumculuk ticaretinin ve mevzuat birlikteliğinin geliştirilmesi için destek beklediğimizi ifade ettik. Kazakistan’ın tohumculuk mevzuatı konusunda yapmakta olduğu hazırlıklara örnek teşkil etmesi açısından, 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu ve 5042 sayılı Islahçı Hakları Kanunumuzu Kazakça’ya çevrilerek ilgililere ilettik.”

Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler konuşmasında dış pazarlara hükmeden bir tohumculuk sektörüne ihtiyaç duyulduğunu belirterek, bu amaç doğrultusunda ECOSA’nın faaliyetlerine destek verdiklerini belirtti. Başkan Güler özetle şunları kaydetti:

“Son 25 yılda oldukça değerli başarılara imza atan bir sektörün temsilcileri olarak burada bulunmaktan mutluluk duyuyoruz. Bu süreçte edindiğimiz bilgi, tecrübeleri, başarıları takdir ederken eksik yönlerimizi biliyor, bu doğrultuda çalışmaya devam ediyoruz.

Cumhuriyetimizin 100. yılında yeni söylemler, yeni hayaller, yeni hedefler belirlememiz gerekiyor. Devletimizin oluşturduğu politikalar ve özel sektörümüzün dinamikliği ile birlikte bugün iyi bir seviyeye geldik. Artık Ar-Ge’si güçlü olan, dış pazarlara hükmeden bir sektör haline gelmeliyiz. Bu misyonla hizmet etmek üzere kurulan ECOSA’mızın çalışmalarına elimizden gelen desteği veriyoruz, vermeye de devam edeceğiz.

Mevzuatlarımızın; tohum, toprak, su, iklim değişikliği ve çiftçi başlılarında acil reformlara ihtiyaç vardır. Bir takım düzenlemeler neticesinde tarımsal üretimimiz daha iyi noktalara taşınacak ve gıda arz güvenliğimiz de garanti altına alınacaktır.”

Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Tohumculuk Dairesi Başkanı Sezgin Karadeniz; ECO ülkeleri ile ticaretin kolaylaşması için Bakanlık olarak gereken desteği vereceklerini belirterek konuşmasında şunları kaydetti:

“Son yıllarda artık gıda arz güvenliğinin tarım sektörünün güçlü olmasına bağlı olduğunu net bir şekilde gördük. Ve tarımın içerisinde, gıda arz güvenliği açısından da en stratejik sektörlerden birisi tohumculuk sektörüdür.

Bakanlık olarak tarım politikaları içerisinde tohumculuğa özel önem vermekte ve desteklemekteyiz. Tohumculuk Sektörümüz artık net ihracatçı pozisyona gelmiştir. Bu pozisyonumuzu korumak ve geliştirmek adına yeni pazarlar bulmamız gerekmektedir. Bu anlamda ECOSA oldukça önemli bir yapılanmadır. ECOSA kapsamında ciddi pazarlar, alıcılar bulacağımıza inanıyorum. Özellikle ortak katalog oluşturulması ve mevzuatın uyumlaştırılması ticarette önemli avantajlar sağlayacaktır. Bakanlık olarak elimizden gelen desteği sağlayacağız.”

Genel Kurul, gündeme uygun olarak raporların sunulması ve onaylanması, Yönetim ve Denetim Kurulu’nun ayrı ayrı ibra edilmesi, bütçe önerisinin görüşülerek karara bağlanmasının ardından dilek ve temenniler ile sona erdi.